بیست و دوم بهمن روز تجلی اراده خداوند بود. روزی که شام طولانی ستم به سر رسید، و سپیده آزادی و استقلال ایران سر بر زد. بامداد بیست و سوم بهمن خبر شکست آخرین فرمان پذیران آمریکا در ایران و پیروزی انقلاب اسلامی بر روی تلکس تمام خبرگزاری های جهان و در صدر اخبار جهانی بود. امریکا بازی را باخته بود و پس از جنگ ویتنام شکستی به مراتب سخت تر را پذیرا شده بود. در ویتنام با قطب قدرتمند دیگر جهان، بلوک کمونیسم، مصاف می داد، ولی اینجا مردمی که پایگاه و پشتوانه ای جز خدا نداشتند و سلاحشان جز عزمی راسخ بر رهایی نبود، در جنگ با این ابرقدرت پیروزی به دست آورده بودند.

مردی انقلاب را رهبری می کرد که نه پایگاه نظامی و سلاح هسته ای و سازمان های اطلاعاتی و احزاب مجرب در اختیار داشت، نه از پشتیبانی و تأیید قدرت های جهان برخوردار بود. سلاح او تنها ایمان بود. ایمان خود و مردمش. سلاحی که دشمنش آن را نمی شناخت. او فرماندهی بود که بر تن سپاهیان خود از شهادت زرهی پوشانید که هیچ حربه ای بر آن کارگر نیفتاد. این ادعا نیست. واقعیتی است که چشم جهان ناظر آن بوده است.

از بامداد بیست و سوم بهمن 57 فراروی ایران افقی گشوده گشت که تشعشع آن چشمها را خیره می ساخت و در عین حال دلها را به تپیدن می افکند: اندیشه از حوادث روزهای بزرگی که در پیش بود. در مباحث آینده به تشریح بعضی از این حوادث خواهیم پرداخت.

نخستین سخنرانی عمومی امام خمینی چهار روز پس از 22 بهمن ایراد شد و این در آغاز دورانی جدید از تاریخ انقلاب اسلامی است.

در روز 22 بهمن روزنامه کیهان پیام آیة اللّه العظمی خویی را به امام خمینی منتشر نمود. این پیام کوتاه چنین بود: «ورود شما را به مقرتان تبریک گفته، خیر و فرج برای خود شما و عامه مسلمین از خدای بزرگ خواستارم.» امام خمینی نیز در پاسخ تلگرافی به این عبارت مخابره کردند. حضرت آیة اللّه  آقای خویی دامت برکاته، از تفقد جنابعالی متشکرم.[1]

آیة اللّه  العظمی گلپایگانی و آیة اللّه  العظمی نجفی مرعشی نیز در پیامی خطاب به ملت در روز 23 بهمن، ضمن تبریک پیروزی و تشکر از ملت توصیه کردند، مردم برای حفظ نظم با دولت موقت همکاری نمایند و خود را برای برقرار ساختن نظام اجتماعی و سیاسی و اقتصادی اسلام آماده کنند[2]. دیگر مراجع نیز در همین روز پیامهایی مشابه صادر کردند.

امپریالیسم از همان ابتدا کانون هایی را که امیدوار بود در آینده برای ضربه زدن به نظام اسلامی از کمک آنها برخوردار شود، مورد توجه قرار داده بود و دیدیم که نخستین آثار حرکات ضد انقلاب، پس از پیروزی انقلاب اسلامی، در کردستان، که از روزهای قبل تدارک دیده شده بود، پرتاب دو بمب است به خانه امام جماعت سنندج[4]. از روز 23 بهمن به بعد، گروهکها چپ و راست اطلاعیه بیرون می دهند و تشکیلات محدود خود را سازمان دهنده اصلی نیروهای انقلابی و عامل بزرگ پیروزی انقلاب جلوه می دهند!

عوامل وابسته به چند سازمان و حزب که چندی است مطبوعات را زیر نفوذ خود گرفته اند، در انتشار اخبار انقلاب خیانتها می ورزند. از یک سو خبرهای مربوط به مهمترین حماسه های مردم را در استان های کشور و شهادت دهها تن را در حوادثی خونبار، به کوتاهی و با نوشتن چند سطر و گاه جمعاً در یکی دو ستون از روزنامه خلاصه می کنند. و از سوی دیگر چندین صفحه را به شرح مفصل مبارزات یکی از اعضای این تشکیلات، که سالها از کشته شدنش گذشته است، اختصاص می دهند. و این شیوه تا مدت ها پس از پیروزی انقلاب ادامه یافت.

سپردن مسئولیت های حساس در ارتش و مراکز مهم دیگر به چند حزب و سازمان که پایگاهی در میان مردم ندارند و نگاه داشتن سلاح ها و تحویل ندادن آن به کمیته های تعیین شده از سوی امام و انحلال ارتش و حمله به سفارتخانه ها از جمله خواسته هایی است که از روز 23 بهمن به بعد گروه های مخالف خط مشی امام سخت بر آن پافشاری دارند.

در روز 22 بهمن تا 26 بهمن امام خمینی طی چندین پیام متوالی بر لزوم حفظ نظم، جلوگیری از کسانی که قصد آشوب و تفرقه افکنی دارند، رفتار انسانی و اسلامی با دستگیر شدگان و تحویل آنها به مراکز تعیین شده، تحویل سلاح ها به مساجد و کمیته های انقلاب، شکستن اعتصاب و به جریان انداختن دوباره کارها تأکید می کنند. به استثنای چند گروهک ضد انقلابی، این پیام ها از سوی مردم ایران با استقبال روبرو می شود. و بر این اساس است که حضرت امام سخنرانی خود را در 26 بهمن با این جمله آغاز می کند: «درود بر ملتی که در انقلابش چنان حفظ نظم کرد که چشمهای دنیا را خیره کرد.. در این انقلاب مذهبی شما، در این انقلاب اسلامی ـ انسانی شما بحمداللّه  ضایعات بسیار کم بود.»[5]

روز 24 بهمن 57 از سوی آقای بازرگان، اعضای کابینه وی که به تأیید شورای انقلاب رسیده اند به حضور امام خمینی معرفی می شوند[6] و کابینه او در محل نخست وزیری آغاز به کار می کند. اکنون امریکا که بینیش به خاک مالیده شده به شکست خود اعتراف می کند. کارتر، رئیس جمهور این کشور، در یک کنفرانس مطبوعاتی در روز 23 بهمن، یعنی در زمانی که همه امیدها بدل به یأس گردیده بود اعلام داشت: «تا موقعی که شاه در ایران بود ما شاه را می شناختیم(!) پس از او شاپور بختیار نخست وزیر قانونی حکومت وقت بوده(!) و اینک که مجلسین ایران منحل شده و بختیار هم استعفا کرده ما بازرگان را به رسمیت می شناسیم»(!)

رئیس جمهور ایالات متحده که نمی دانست در آینده ای نزدیک هزاران سند و اعتراف و نوشته درباره دخالت های مستقیم این کشور در ایران و تلاشهای تا آخرین لحظه کاخ سفید برای اجرای کودتا منتشر خواهد شد، در این مصاحبه می گوید: «سیاست ما بر این نیست که هیچ رهبری را در جهان به کشوری تحمیل کنیم(!) تنها یک بار دچار این اشتباه شدیم و آن ویتنام بود که دیگر تکرار نخواهیم کرد»(!)

«این اراده ملت ایران بود که رژیم سابق را سرنگون و حکومت تمام ملی را جانشین آن کرد. گزارش مسئولان سفارت امریکا در تهران حاکی است که در تماس آنان با آقای مهندس بازرگان نخست وزیر دولت موقت ایران، اطمینان کامل نسبت به حفظ جان امریکاییان مقیم ایران به آنها داده شده است.[7]».

امپریالیسم امریکا در فکر آن است که موقعیت تازه ای برای خود در ایران دست و پا کند. و در این راه حاضر است نوکران وفادار گذشته را که عمری به او خدمت کرده اند قربانی کند. اکنون به محمدرضا گفته که نمی تواند به او اجازه ورود به خاک امریکا را بدهد. و شاه همچنان سرگردان به دنبال پناهگاه است و هیچ کس حاضر نیست به او پناه دهد. در خبری از او که از رادیو فرانسه پخش گردید آمده بود: «شاه… به نظر می رسد مشاعر خود را از دست داده است[8]». دولت اسپانیا نیز به شاه اطلاع داده که «از سفر به این کشور و اقامت در جزیره ماژورک  برای حفظ جانش حذر کند[9]»!

امام خمینی در نخستین سخنرانی عمومی خود پس از پیروزی، درباره شکست رژیم و پیروزی انقلاب چنین فرمود: «حفظ ایمان شما را وادار کرده بود با ظلم مخالفت کنید. شیطان از این عمل شما دور بود. نظر خدای تبارک و تعالی با شما بود، نظر امام زمان ـ سلام اللّه  علیه ـ با شما بود. من از شما ملت عظیم تشکر می کنم که در مواقعی که گرفتاری اسلام زیاد بود و در خطر واقع بود، از برای اسلام و مسلمین قیام کردید، نهضت کردید، زحمت کشیدید، خون دادید، جوان دادید، و شرّ ظلم را از سر خودتان کوتاه کردید، دستگاه ظلم 2500 ساله را منهدم کردید؛ قوای بزرگ عالَم، که طرفداری و پشتیبانی می کردند از این رژیم فاسد، عقب نشاندید؛ نتوانستند کاری بکنند… و الآن قدم ثانی است که شما باید بردارید و آن قدمِ سازندگی است.»[10]

متن کامل بیانات امام در این روز را از نظر می گذرانید:

درود بر ملتی که در انقلابش چنان حفظ نظم کرد که چشمهای دنیا را خیره کرد. انقلاباتی که در دنیا واقع شده است به قدری شدید است و به قدری خونریزی در آن شده است که نمی توان نادیده گرفت. در این انقلاب مذهبی شما، در این انقلاب اسلامی ـ انسانی شما بحمداللّه  ضایعات بسیار کم بود؛ برای اینکه حفظ ایمان شما را وادار کرده بود با ظلم مخالفت کنید. شیطان از این عمل شما دور بود. نظر خدای تبارک و تعالی با شما بود، نظر امام زمان ـ سلام اللّه  علیه ـ با شما بود. من از شما ملت عظیم تشکر می کنم که در مواقعی که گرفتاری اسلام زیاد بود و در خطر واقع بود، از برای اسلام و مسلمین قیام کردید، نهضت کردید، زحمت کشیدید، خون دادید، جوان دادید، و شرّ ظلم را از سر خودتان کوتاه کردید، دستگاه ظلم 2500 ساله را منهدم کردید؛ قوای بزرگ عالَم، که طرفداری و پشتیبانی می کردند از این رژیم فاسد، عقب نشاندید؛ نتوانستند کاری بکنند. تا اینجا که آمدید، جوانمردانه و شجاعانه، تمام قشرها در این مطلب سهیم بودند. و الآن قدم ثانی است که شما باید بردارید و آن قدمِ سازندگی است. قدمی است که در این قدم باید همه با هم شرکت نمایند و ایران خراب را آباد کنند. باید دست به دست هم بدهید.

الآن که قوای انتظامی ملحق شد به ملت اسلام و در پناه اسلام واقع شد، چه  قوای ارتشی و چه شهربانی و چه ژاندارمری و چه سایر قوایی که ملحق شده به ملت و در پناه اسلام واقع شدند، احدی از مردم حق تعرض به آنها ندارد. تعرض به آنها تعرض به دولت اسلامی است؛ تعرض به دولت اسلامی تعرض به خداست. آنهایی که مشغول خرابکاری هستند و تعرض می کنند به مراکز عمومی، به سفارتخانه ها، به جاهای دیگر و به منازل اشخاص، اینها خائن هستند. از اینها باید جلوگیری کرد. و اگر سرجای خود ننشستند من ملت را آگاه می کنم که با آنها چه بکنند. اسلحه هایی [که] در دست مردم است باید به کمیته [ها ]برگردد تا با یک نظم خاصی بین اشخاصی معین پخش شود. اگر دیدید که شلوغ کاریهایی می شود در مملکت، هرکسی هر جایی هست موظف است جلوگیری کند، از خرابیها جلوگیری کند. اگر حمله شد به یکی از منازل مردم، چه منازل شخصی و چه منازلی که مربوط به دولت است، شما موظفید که جلوگیری کنید.

نباید بگذارید هرج و مرج بشود. شیاطین می خواهند منعکس کنند که [در] ایران دمکراسی نیست، ایران قابل عدالت نیست، ایران قابل آزادی نیست. باید ای برادران من نگذارید که این مسائل پیش بیاید و این گفتارهای نامربوط گفته بشود.

باید آرامش را حفظ کنید. همۀ شما موظفید برای حفظ شهر. الآن که یک شهری است انقلابی، باید همۀ شهر، همۀ افراد مؤمنین و مسلمین با هم تشریک مساعی کنند و از این اشراری که می خواهند شلوغ کاری بکنند، می خواهند منازل مردم را غارت کنند، جلوگیری کنند. نگذارند که چهرۀ ملت ما تحریف و ملت ما پیش ملتهای دیگر خجل بشود. الآن تمام ملتهای دنیا، تمام دوَل دنیا چشمشان به ایران دوخته شده که ایران در این انقلاب چه می کند؛ آیا بعد از انقلاب و سرنگونی رژیم منحط چه خواهد شد؟ آیا یکمرتبه هرج و مرج خواهد شد؟ آیا تجزیه خواهد شد؟ نگذارید که این حرفها را بزنند. نگذارید که این هرج و مرجها واقع بشود. همۀ مردم موظفند در این معنی که اسلحه ها را اگر در دست اشرار است بگیرند از آنها ولو به کشتن آنها باشد. اشرار را راه ندهید به خودتان.

اعتصابات از روز شنبه باید شکسته بشوند. نه اجازه، حکم است. بعضی از شلوغ کارها می خواهند بعضی اعتصابات را حفظ کنند که نهضت را زمین بزنند. تا الآن اعتصابات در خدمت نهضت بود؛ از حالا به بعد شکستن اعتصابات در خدمت ملت است. اگر کسی وسوسه کرد و گفت که اعتصاب فلان باید باقی باشد خائن است، تودهنی باید بخورد. از روز شنبه تمام اعتصابات سرتاسر کشور باید شکسته بشود. مردم بروند مشغول کارشان بشوند ولی مواظب باشند، هوشیار باشند. در عین حالی که هرکس سر کار خودش است، هوشیار باشد که شلوغ کارها، چپاولچیها که الآن [راه] افتاده اند و اشراری که الآن در بین شهر شما و سایر شهرستانهای ایران آمده اند و چپاول می کنند، هوشیار باشید و از آنها جداً جلوگیری بکنید. من ثانیاً سفارش ِ قوای انتظامی را تکرار می کنم: قوای شهربانی باید برگردند به محل خودشان. آنها که در این انقلاب رفته اند برگردند به محل خودشان، در امان هستند و کسی حق ندارد به آنها تعرض کند. قوای نیروی هوایی، همافرها، همۀ اینها، تمام ارتش و قوای انتظامی، ژاندارمری ـ همه برگردند به محل خودشان و مردم پشتیبان آنها باشند؛ چنانکه آنها هم از مردم هستند. و نظم را، هم شما و هم قوای انتظامی با هم برادرانه باید حفظ بکنید.